Jabłonie są jednymi z najpopularniejszych drzew owocowych, rosnących w naszych ogrodach. Na ogół uprawia się je ze względu na smaczne owoce, jednak istnieje też spora grupa odmian, które sadzone są na działkach głównie z powodu niespotykanych walorów dekoracyjnych.
Opis
Jednym z podstawowych gatunków jabłoni ozdobnych jest jabłoń purpurowa (Malus ×purpurea). Ten interesujący i piękny mieszaniec charakteryzuje się niewielkim wzrostem (ok. 4-5 m. wys.) i bujnym kwitnieniem, dlatego znakomicie nadaje się do małych ogrodów. Z reguły zakwita na purpurowo (V), jednak odmiany mogą mieć kwiaty w różnych odcieniach koloru różowego. Liście gatunku podobne są do liści klasycznych odmian jabłoni, jednak mają bardziej wydłużoną, eliptyczną i lekko wygiętą blaszkę, która u niektórych odmian posiada czerwono-brązowe zabarwienie. Późnym latem (VIII-IX) z zapylonych wiosną kwiatów rozwijają się dekoracyjne owoce. Wprawdzie są niewielkie i na ogół niesmaczne, ale za to niezwykle dekoracyjne. Mają wspaniałą, ciemno-czerwoną barwę i dość gęsto pokrywają pędy, pozostając na drzewie nawet do końca grudnia. Ich niezaprzeczalny urok przyczynił się nawet do nadania im romantycznej nazwy „rajskich jabłuszek”. Sadząc w ogrodzie jabłoń purpurową, warto pamiętać, że nie spełnia ona wyłącznie roli rośliny ozdobnej. Wiele odmian tych uroczych drzewek jest niezawodnymi i znakomitymi zapylaczami dla jabłoni użytkowych, które z reguły są obcopylne i obficie owocują dopiero po odpowiednim zapyleniu.
Odmiany
Jabłoń purpurowa doczekała się mnóstwa interesujących odmian, wśród których na uwagę zasługują między innymi: „Ola” (o dużych, różowych kwiatach i purpurowo-czerwonych, okrągłych, małych owocach, długo pozostających na drzewie, młode liście czerwone, starsze ciemnozielone, wysokość uzależniona od podkładki, zwykle ok. 4 m.), „Makowiecki” (o dużych, różowych kwiatach i ciemnoróżowych pąkach kwiatowych, posiadająca drobne, ciemnoczerwone owoce), „Royalty” (o czerwonych kwiatach i błyszczących, czerwonych liściach), „Rogów” (o różowych, bardzo wąskich płatkach oraz o parasolowatym pokroju korony), „Eleyi” (o ciemnoróżowych kwiatach i obfitym kwitnieniu, posiada małe, ciemnoczerwone owoce i luźną koronę).
Zastosowanie
Jabłoń purpurowa najlepiej prezentuje się jako soliter na tle jasnej ściany lub zielonego trawnika, ale może również rosnąć w grupie z innymi drzewami i krzewami ozdobnymi. Doskonale nadaje się do sadzenia w parkach i znakomicie sprawdza się jako element zielni miejskiej. Jej owoce mogą być zimą idealnym pożywieniem dla ptaków. Dla nas z reguły są raczej niejadalne, gdyż ich smak jest mało zachęcający, jednak można je wykorzystać w przetworach (konfiturach, sokach, kompotach) lub kandyzowć. Ze względu na swoje walory ozdobne, nadają się również do tworzenia dekoracyjnych kompozycji bukietowych.
Jabłoń purpurowa
Jabłoń purpurowa
Wymagania i uprawa
Jabłoń purpurowa jak większość jabłoni ozdobnych nie jest trudna w uprawie. Wprawdzie do bujnego owocowania i prawidłowego wzrostu bezwzględnie wymaga stanowisk słonecznych, ale w stosunku do podłoża jest już bardziej tolerancyjna. Najlepiej rośnie na glebie żyznej, próchniczej, umiarkowanie wilgotnej o lekko kwaśnym odczynie pH, jednak dostosuje się także do nieco gorszych warunków. Nie lubi tylko podłoży zasadowych, mokrych i ciężkich, dlatego należy unikać sadzenia jej na takich stanowiskach. Jabłoń purpurowa dobrze radzi sobie w naszym klimacie i jest dostatecznie odporna na niskie temperatury. Dobrze również znosi przejściową suszę i zanieczyszczenia miejskie, dlatego znakomicie nadaje się do sadzenia w parkach i ogrodach na terenie miasta. Z racji swojego kompaktowego wzrostu, nie wymaga intensywnego przycinania, które można ograniczyć jedynie do korekty pokroju oraz ciecia sanitarnego (np. pędów uszkodzonych, chorych).
Jabłoń purpurowa
Jabłoń purpurowa
Rozmnażanie
Rozmnażanie jabłoni purpurowej polega przede wszystkim na jej szczepieniu (czasem okulizacji), bowiem potomstwo uzyskane z nasion może nie powtórzyć cech egzemplarza matecznego.
Choroby i szkodniki
Jabłoń purpurowa, jak większość jabłoni narażona jest na szereg chorób i szkodników, z których najgroźniejszymi są: parch jabłoni, mączniak prawdziwy, zaraza ogniowa oraz mszyce, miodówki, szrotówki, zwójki, brudnice i przędziorki.
W związku z dużym zagrożeniem wystąpienia typowych chorób jabłoni, warto wybierać odmiany stosunkowo odporne.
